ԲԱԶԿՈՍԿՐ (HUMERUS)

Տիպիկ երկար խողովակավոր ոսկր է։

Տարբերում են՝

• բազկոսկրի մարմին (corpus humeri)
• մոտակա, վերին ծայր (պրոկսիմալ)
• հեռակա, ստորին ծայր (դիստալ)

Վերին ծայրը հաստացած է, գնդաձև և առաջացնում է բազկոսկրի գլուխը(caput humeri): Այն թեքված է փոքր ինչ միջայնորեն և հետ։   

• անատոմիական վզիկ (collum anatomicum) – անցնում է բազկոսկրի գլխի եզրով։
• մեծ թմբիկ (tuberculum majus) – տեղակայված է անատոմիական վզիկից անմիջապես դուրս ավելի կողմնայնորեն։ Վրան կան մկանների ամրացման համար 3 հարթակ( supraspinatus, m. infraspinatus, m. teres minor)։ Սրանից ներքև ուղղված է՝
  • մեծ թմբիկի կատարը (crista tuberculi majoris),
• փոքր թմբիկ (tuberculum minus) – տեղակայված է անատոմիական վզիկից դուրս՝ ավելի միջայնորեն, մեծից առաջ։ Սրանից ներքև ուղղված է՝
  • փոքր թմբիկի կատարը (crista tuberculi minoris),
• միջթմբիկային ակոս (sulcus intertubercularis) – անցնում է երկու թմբիկների և կատարների արանքով։ Այս ակոսի մեջ է նստում բազկի երկգլուխ մկանի երկար գլխի ջիլը (m. biceps brachii caput longum):

Թմբիկներից ներքև ոսկրը դառնում է ավելի բարակ։

• վիրաբուժական վզիկ (collum chirurgicus) – բազկոսկրի գլխի և մարմնի միջև եղած ավելի նեղ հատվածն է։

Բազկոկսրի մարմինը (corpus humeri) իր առանցքի շուրջ փոքր ինչ ոլորված է։ Վերին մասում այն գլանաձև է, դեպի ներքև դառնում է եռակող։ Այդ մակարդակի վրա տարբերում են՝

• առաջային միջային երես (facies anterior medialis)
• առաջային կողմնային երես (facies anterior lateralis)
• հետին երես (facies posterior)

Մարմնի վրա առանձնացնում են՝

• դելտայաձև թմբկությունը (tuberositas deltoidea) – որին ամրանում է դելտայաձև մկանը։ Տեղակայված է մարմնի վրա, մեջտեղից քիչ վեր, առաջ-կողմնային երեսի վրա։
• ճաճանչային նյարդի պարուրաձև ակոսը (sulcus nervi radialis) – անցնում է դելտայաձև թմբկությունից վեր, մարմնի հետին երեսով։ Սկսվում է ոսկրի միջային եզրի մոտ, շրջանցում է հետևից ոսկրը և վերջանում կողմնային եզրի վրա։

Բազկոսկրի ստորին ծայրը լայնացած է և քիչ ծալված դեպի առաջ։ Արմնկահոդի ծալման դեպքում այս փոսի մեջ է մտնում ծղիկոսկրի պսակաձև ելունը։

Վերջանում է բազկոսկրի կոճով (condylus humeri):  Կոճի միջին մասը գոյացնում է բազկոսկրի ճախարակը (trochlea humeri)` նախաբազկի ծղիկոսկրի հետ հոդավորվելու համար։

Ճախարակից վեր, առջևում երևում է պսակաձև փոսը (fossa coronoidea):

Ճախարակից կողմնայնորեն գտնվում է բազկոսկրի կոճի գլխիկը (capitulum humeri)` ճաճանչոսկրի հետ հոդավորվելու համար։ Գլխիկից վեր ևս կա փոսիկ, որն ավելի փոքր է, քան պսակաձև փոսը և անվանում են ճաճանչային փոս (fossa radialis):

Հետևից ճախարակից վեր գտնվում է արմնկային ելունի մեծ փոսը (fossa olecrani): Այս փոսի և ճաճանչային փոսի միջև ոսկրը բարակ է, երբեմն անցք ունի։

Բազկոսկրի կոճերից վեր, կողմնային և միջային մասերում երևում են 2 բարձրություններ՝

• միջային վերկոճ (epicondylus medialis) – հետին երեսի վրա անցնում է ծղիկային նյարդի ակոսը (sulcus nervi ulnaris):
• կողմնային վերկոճ (epicondylus lateralis)

Երկու վերկոճերից դեպի վեր դուրս են գալիս համապատասխան կատարները, որոնք բազկոսկրի մարմնի վրա ձևավորում են նրա եզրերը՝

• միջային վերկոճային կատար (crista supracondylaris medialis) – ձևավորում է բազկոսկրի մարմնի միջային եզրը (margo medialis)։
• կողմնային վերկոճային կատար (crista supracondylaris lateralis) – միջայինից փոքր է, ձևավորում է կողմնային եզրը (margo lateralis):