ԴԵԼՏԱՅԱՁԵՎ ՇՐՋԱՆ (REGIO DELTOIDEA)

Համատասախանում է դելտայաձև մկանի գրաված տեղին։

Սահմանները՝

առջևից՝  դելտայաձև կրծքային ակոս (sulcus deltoideo-pectoralis)

հետևից՝ հետին դելտայաձև ակոս (sulcus deltoideus posterior)

վերին և ստորին՝ համապատասխանում են մկանի կպման տեղերին։

1. Մաշկը – հաստ է, քիչ շարժուն,

Նյարդավորումը՝

• բազկի կողմնային(դրսային) մաշկային նյարդ (n. cutaneus brachii lateralis) ← անութային նյարդ (n. axillaris)
• վերանրակային նյարդի ճյուղեր (n. supraclaviculares) ← պարանոցային հյուսակ (plexus cervicalis)

2. ենթամաշկը լավ զարգացած է հատկապես ակրոմիալ հատվածում և ունի կղզյակային կառուցվածք։
3. Մակերեսային փակեղը ուսելունի շրջանում սերտաճած է սեփական փակեղի հետ։
4. Դելտայաձև մկան – սեփական փակեղի մակերեսային և խորանիստ թերթիկները բունոց են առաջացնում դելտայաձև մկանի (m. deltoideus) համար։ Մակերեսային թերթիկից դեպի մկանի խորքը թափանցում են շարակցահյուսվածքային խտրոցներ, որոնք մկանը բաժանում են 3 մասի՝
   • անրակային (առաջային մաս),
   • ուսելունային (միջային մաս)
   • փշային (հետին մաս)

Մակերեսային թերթիկը կրծքային փակեղի շարունակությունն է։

5. Ստորդելտայաձև բջջանքային տարածություն, որտեղ գտնվում են՝

• 3 լորձային պարկեր՝
  • ենթադելտայաձև լորձային պարկ (bursa mucosa subdeltoidea), գտնվում է մկանի և բազկոսկրի  մեծ թմբկության միջև,
  • ենթաուսելունային լորձային պարկ (bursa mucosa subacromialis), գտնվում է առաջինից վերև,
  • ենթաթիակային լորձային պարկ (bursa mucosa subscapularis), հաղորդակցվում է հոդի խոռոչի հետ։

• անոթներ`

անութային զարկերակի(a. axillaris) ճյուղեր՝

• բազուկը շրջանցող հետին զարկերակ (a. circumflexa humeri posterior), որը բերանակցում է`
• բազուկը շրջանցող առաջային զարկերակի հետ (a. circumflexa humeri anterior),
• բազուկը շրջանցող հետին երակներ (vv. circumflexa humeri posterior), որը բերանակցում է բազուկը շրջանցող առաջային երակի հետ (vv. circumflexa humeri anterior)

անութային շրջանից քառակող բացվածքով (for. quadrilaterum) անցնում են ենթադելտայաձև բջջանքային տարածություն՝ շրջանցելով բազկոսկրի վիրաբուժական պարանոցը հետևից։

• նյարդեր`
  • անութային նյարդ (n. axillaris) ← բազկային հյուսակ (plexus brachialis), այստեղ է գալիս քառակող բացվածքով։

Այս հատվածի վնասվածքների դեպքում հնարավոր է այս նյարդի վնասում, որը բերում է դելտայաձև մկանի պարալիչի։

• մկանների ջլեր

Ենթադելտայաձևային տարածությունը անոթների, նյարդերի և ջլերի ուղղությամբ հաղորդակցվում է  անութային, ենթաթիակային և ստորփշային բջջանքային տարածությունների հետ։ Այս հաղորդակցությունը տեղի է ունենում ուսահոդի կիսաբունոցի միջոցով, որը ճանապարհ է ստեղծում ինֆեկցիայի տարածման համար։