ԵՆԹԱԾՆՈՏԱՅԻՆ ԵՌԱՆԿՅՈՒՆԻ

(TRIGONUM SUBMANDIBULARE)

Սահմանները՝

վերևից՝ ստորին ծնոտի ստորին եզր,

առաջային՝ երկփորանի մկանի ( venter anterior m. digastrici) առաջային փորիկ,

հետևից՝ երկփորանի մկանի (venter posterior m. digastrici) հետին փորիկ։

 

Շերտագրություն (stratographia)

1. Մաշկը՝ բարակ, շարժուն,
2. Ենթամաշկաին ճարպաբջջանք՝ լավ է զարգացած, գեր մարդկանց մոտ առաջացնում է ծալք (կրկնակի կզակ),
3. 1-ին փակեղ՝ մակերեսային փակեղը բունոց է առաջացնում մաշկամկանի (platysma) համար։ Մաշկամկանը ծածկում է գրեթե ամբողջ եռանկյունին, բացառությամբ կողմնային վերին անկյունը։

Ենթամաշկային նյարդերը՝

1. դիմային նյարդի պարանոցային ճյուղը (r. colli n. facialis) – նյարդավորում է մաշկամկանը
2. պարանոցի լայնական նյարդի վերին ճյուղ (r. superior n. transversus colli)։

Այս նյարդերը միանալով իրար կազմում են պարանոցի մակերեսային աղեղը (arcus cervicalis superficialis):

4. դիմային նյարդի եզրային ճյուղ (r. marginalis mandibulae n. facialis) – գտնվում է ստորին ծնոտի անկյան տակ, մոտ 2սմ հատվածում, այդ իսկ պատճառով պետք է զգույշ լինել այս հատվածում կտրվածք անելիս։ Այն նյարդավորում է ստորին շուրթը։

4. Պարանոցի սեփական փակեղի մակերեսային թերթիկը (lamina superficialis fascia propria) բունոց է առաջացնում ենթածնոտային թքագեղձի համար, որը կոչվում է ծնոտկորճային կույր պարկ (saccus caecus hyomandibulare): Այս պարկը միայն թքագեղձի ծորանի ուղղությամբ հաղորդակցվում է բերանի խոռոչի հետ։ Ի տարբերություն հարականջային թքագեղձի բունոցի, այս փակեղը խտրոցներ չի առաջացնում գեղձի մեջ, հետևաբար այն հեշտությամբ անջատվում է։

 

Անոթները

Դիմային զարկերակը (a. facialis) պառկում է գեղձի տակ, որտեղից այն թեքվում է դեպի դեմքի կողմնային շրջան։ Ստորին ծնոտի ստորին եզրի մակարդակին տալիս է ենթակզակային ճյուղը (a. submentalis), որը տեղավորվում է ենթակզակային եռանկյան մեջ։

Դիմային երակը (v. facialis) պառկում է գեղձի մակերեսով։ Այս եռանկյան հետին եզրի մոտ այն միանում է հետինծնոտային երակին (v. retromandibularis), ապա իջնելով քնային եռանկյան մեջ, մասնակցում է ընդհանուր դիմային երակի (v. facialis communis) ձևավորմանը։

5. Մկանները

Դասավորված են 2 շերտով՝

• • Մակերեսային շերտ
    • պարանոցի երկփոր մկան (m. digastricus)
    • սլաքկորճային մկան(m. stylohyoideus)

• խորանիստ շերտ
  • ծնոտկորճային մկան (m. mylohyoideus)
  • կորճլեզվային (m. hyoglossus)

Լեզվային երակը (v. lingualis) գտնվում է m. hyoglossus –ի վրա, իսկ

Լեզվային զարկերակը (a. lingualis) գտնվում է m. hyoglossus –ի տակ։

6. Ավշային հանգույցներ

Ենթածնոտային ավշային հանգույցները գտնվում են թքագեղձի մակերեսին, դասավորված են 3 խմբերով՝ առաջային, հետին և ստորին։